تشبیه هنری ابوعلی‌سینا درباره امیرالمؤمنین علی(ع)

Placeholder

مفسر بزرگ جهان اسلام بیان می‌دارد: بسیاری از اشعار تنها در محدوده وهم، خیال و حس دور می‌زنند و در همین مسیر کوتاه رفت و برگشت دارند؛ اما هنر حقیقی آن است که بتواند یک گام فراتر رود و معقول را محسوس کند و محسوس را به معقول برساند.

حضرت آیت الله جوادی آملی، از مراجع عظام تقلید و مفسّر برجسته قرآن کریم طی پیامی به کنگره شعر توحیدی میبد یزد با اشاره به جایگاه شعر و هنر در فرهنگ اسلامی، بیان داشت: جریان حوزه علمیه از همان آغاز که به دست ائمه معصومین انجام شد، گاهی همراه با هنر بوده است. گاهی خود اهل‌بیت شعر می‌سرودند و گاهی از شعر دیگران بهره می‌بردند. هنر حقیقی آن است که معقول را محسوس کند و محسوس را معقول؛ یعنی بتواند مفاهیم بلند عقلی و توحیدی را از مسیر خیال و حس به درک عمومی مردم برساند.

به گزارش رسا، مفسر بزرگ جهان اسلام بیان می‌دارد: بسیاری از اشعار تنها در محدوده وهم، خیال و حس دور می‌زنند و در همین مسیر کوتاه رفت و برگشت دارند؛ اما هنر حقیقی آن است که بتواند یک گام فراتر رود و معقول را محسوس کند و محسوس را به معقول برساند. این همان هنری است که کمتر دیده می‌شود و تنها در آثار بزرگان ادب مانند حافظ، سعدی، مولوی، فیض کاشانی و امثال آن جلوه کرده است. اگر هنرمند بتواند مفاهیم بلند عقلی و الهی را از مسیر خیال و حس برای عموم مردم قابل فهم کند، آنگاه هنر او در خدمت توحید و معرفت قرار گرفته است.

*اگر بخواهیم در یک اشاره هنری، مصداقی از بیان آیت‌ا… جوادی آملی را اشاره کنیم؛ غیر از آثار شاعرانی که علامه هم نام برده‌اند می‌توان به تابلوی مفّخم “عصر عاشورا” اثر زنده‌یاد محمود فرشچیان اشاره کرد.

یک تابلوی نقاشی با عمری نزدیک به 5 دهه که توانسته خود را به عضو ثابتی از آرایه‌های مجلس عزاداری سیدالشهدا(ع) تبدیل کند.

تابلویی که محتوای آن مصداقی از بیان حضرت استاد جوادی آملی مبنی بر تأکید ایشان پیرامون رسالت هنر برای انطباق معقول و محسوس.

در همین زمینه جالب است که به بیانی از شیخ‌الرئیس ابوعلی سینا هم اشاره کنیم که پیرامون وجود مبارک امیرالمؤمنین علی(ع) گفته است: او بین خلق مانند معقول بود در میان محسوس.

جمله‌ای در منتهای ظرافت و هنر که از فلسفه تراویدن گرفته و مولای متقیان علی(ع) را به عقلانیت محض و فکری الهی تشبیه می‌کند که میان جامعه محسوسات و آنها که فراتر از حواس پنجگانه نمی‌روند قرار گرفته است.

جالب آنکه با ابتنا به همین حکمت سینوی است که می‌توان این فرضیه را مطرح کرد که چرا وجود مبارک امیرالمؤمنین(ع) همواره مورد توجه اصحاب هنر و ملهم بسیاری از آثار هنری در عرصه‌های مختلف بوده است.