زندگی و رشادتهای شهید قاسم دهقان سنگستانی


شهید قاسم دهقان سنگستانی در بیستم تیرماه ۱۳۳۶ در همدان به دنیا آمد. او در خانوادهای مذهبی پرورش یافت؛ مادرش حافظ قرآن و پدرش مداح اهل بیت (ع) بود. برادرش از دانشجویان و فعالان سیاسی علیه رژیم شاه بود که پس از سالها تحمل شکنجه در زندانهای ساواک، به دست عوامل رژیم به شهادت رسید. این حادثه یکی از زمینههای شکلگیری روحیه انقلابی در قاسم دهقان بود.
دوران سربازی و فرار از گارد شاهنشاهی
قاسم دهقان در سال ۱۳۵۵ به خدمت سربازی رفت و با توجه به مهارت بالای او در تیراندازی، به گارد شاهنشاهی منتقل شد. او حتی برای گذراندن دورههای ویژه تیراندازی به الجزایر اعزام شد. در ۱۷ شهریور ۱۳۵۷ (جمعه سیاه)، هنگامی که مأموریت یافت به سوی مردم در میدان ژاله (شهدای فعلی) تیراندازی کند، از انجام این دستور سرباز زد و به همراه دو سرباز دیگر با اسلحههای خود از صفوف گارد فرار کرد و به مردم پیوست.
پس از فرار، ساواک خانه او را محاصره کرد. در درگیری پیشآمده، یکی از همرزمانش به نام «محمد محمدی خلص» شهید و «علی غفوری سبزواری» از ناحیه مغز و سر مورد اصابت گلوله قرار میگیردو مجروح شد. قاسم دهقان نیز از ناحیه هر دو پا تیر خورد و دستگیر شد. او تحت شکنجههای شدید قرار گرفت و به اعدام محکوم شد، اما با پیروزی انقلاب اسلامی در ۲۲ بهمن ۱۳۵۷ از زندان آزاد شد.
فعالیتهای پس از انقلاب
پس از پیروزی انقلاب، قاسم دهقان به کمیته انقلاب اسلامی پیوست و سپس وارد سپاه پاسداران انقلاب اسلامی شد. با تشکیل تیپ ۲۷ محمد رسولالله (ص) به فرماندهی حاج احمد متوسلیان، قاسم دهقان مسئولیت راهاندازی گردان ابوذر این تیپ را بر عهده گرفت .
حضور در جبهههای جنگ
قاسم دهقان در عملیاتهای مهمی از جمله فتحالمبین و بیتالمقدس حضور فعال داشت. پس از اسارت حاج احمد متوسلیان در لبنان، او به ایران بازگشت و با تبدیل تیپ ۲۷ به لشکر ۲۷، حاج همت فرماندهی گردان مالک اشتر را به او سپرد. دهقان در عملیات والفجر یک در ارتفاع ۱۱۲ فکه حماسهآفرینیهای بسیاری کرد. در خلال جنگ، چندین بار به شدت مجروح شد؛ از جمله در فتح خرمشهر که دستش قطع شد، اما با بستن چفیه به دست مجروح، تا پایان نبرد در خط مقدم حاضر بود.
فعالیتهای فرهنگی و همکاری با شهید آوینی
پس از پایان جنگ، قاسم دهقان به عرصه فرهنگ و هنر وارد شد. او از پایهگذاران گروه تفحص شهدا بود و در کشف پیکر صدها شهید مفقودالاثر در منطقه فکه نقش داشت. همچنین با شهید سید مرتضی آوینی در ساخت مستند روایت فتح همکاری نزدیک داشت. پس از شهادت آوینی در سال ۱۳۷۲، قاسم دهقان به شدت تحت تأثیر این حادثه قرار گرفت و دیگر کسی خنده بر لبان او ندید . او با هدف انتقال ارزشهای دفاع مقدس به نسل جوان، در فیلم سینمایی «قطعهای از بهشت» به عنوان بازیگر، طراح صحنه و مشاور نظامی مشارکت کرد.
شهادت
قاسم دهقان در ۱۷ شهریور ۱۳۷۴ در هنگام فیلمبرداری فیلم «قطعهای از بهشت» در میبد یزد، بر اثر انفجار زودهنگام مواد منفجره به شهادت رسید. او در سالروز فرار تاریخیاش از گارد شاهنشاهی (۱۷ شهریور) به شهادت رسید . پیکر او در قطعه ۲۹ بهشت زهرای تهران به خاک سپرده شد .
سردار سعید قاسمی در روایتی از این شهید میگوید: فقط این را میتوانم بگویم که مظلوم بود.