کارِ کارستان مسئولان کشور در “شهادت کمحجابها”
چند روز قبل بود که روزنامه اینترنتی صدای ایران که توسط سایت Khamenei.ir وابسته به دفتر مقام معظم رهبری منتشر میشود؛ با انتشار تصویری از شهیده نیلوفر قلعهوند، از شهدای درگیری ۱۲ روزه؛ صد و پنجاه و نهمین شماره خود را به او تقدیم کرد.
تصویر این بانوی شهید اگرچه بیحجاب نبود اما معیارهای مرسوم در حوزه حجاب را هم نداشت.
قبل از این نیز تصاویری از حجتالاسلام محسنیاژهای و دکتر پزشکیان، رؤسای قوای مقننه و قضائیه هم منتشر شده بود که عکسهایی از بانوان شهید کمحجاب را در پشت سر خود داشتند.
ماجرای انتشار این تصاویر و حمایت مقامات ارشد کشور بهعنوان مروّجان حجاب، از بانوان شهیدهای که دچار کمحجابی یا بد حجابی بودهاند حرف و حدیثها و بعضا انتقاداتی را برانگیخته است.
*قبل از هرچیز حتما بایستی متوجه تفاوت “بیحجابی” و “بدحجابی” یا همان کمحجابی بود.
این دو با یکدیگر متفاوت هستند. بیحجاب یعنی زن یا مردی که موازین شرعی، قانونی و عقلایی را در بحث پوشش رعایت نمیکند!
اما کمحجاب به فردی اطلاق میشود که این موازین را با سستی یا اعتقاد نه چندان محکم رعایت میکند. ضمن اینکه رفتار معاندانه هم ندارد.
در بحث قوانینی مثل گشت ارشاد یا تأکیدات نظام اسلامی بر لزوم رعایت حجاب نیز باید دانست که این قوانین یا تأکیدات صرفا شامل بیحجابی بوده است نه کمحجابی یا بدحجابی!
در واقع، کمحجابی در نظام جمهوری اسلامی ایران هرگز شامل اطلاق جرم نبوده و صرفا در مواعظ اخلاقی به رفع آن توصیه شده است.
شاهد این گفتهها نیز رفتارهای نظام اسلامی در طول دهههای گذشته است.
بانوان کمحجاب یا حتی بدحجاب همواره توسط صداوسیما به عنوان رسانه جمهوری اسلامی ایران به رسمیت شناخته شدهاند و تصاویر آنها نیز با یک روال طبیعی پخش میشود، سردار علیفضلی در فتنه ۸۸ از یک بانوی کمحجاب به دلیل نجات یک بسیجی تشکر کرد، اغلب مسابقات ورزشی مردان و زنان از تلویزیون پخش میشود و چه بسیار تعاملات اجتماعی روحانیون و سردارانی مثل شهید سلیمانی با بانوان کمحجاب که در تصاویر مضبوط است و همه دیدهایم.
پس باید حتما به تمایز و تفاوت دو مقوله کمحجابی با بیحجابی توجه کرد.
و اما تکریم از بانوان شهیدی که حجاب کمی داشتند…
ما همه معترفیم که “حجاب” ضرورتی دینی است که در بعد اجتماعی بنا به صلاحدید ولایت فقیه باید اعمال شود. مطالبه حجاب از سوی افراد جامعه نیز یک مطالبه معقول است و حتما بایستی به آن ارج نهاد.
این عقلانیتها اما هرگز معارض با لزوم ارج نهادن به قهرمانان، ایثارگران و شهدای کمحجاب یا حتی بیحجاب راه ایران و اسلام نیست.
در واقع اگر ما در جایی به ایثارگری یا شهیدی احترام میگذاریم این احترام به ضرورت ایثار و یا شهادت او و فدا شدنش در راه اسلام و ایران است. ضرورتی همیشگی و لا یتغیّر که البته یک الزام عقلایی نیز هست.
در این میان اما یک دقت بزرگ لازم است و آن اینکه گرامیداشت یک شهید و احترام به او هرگز به معنی این نیست که آن شهید یا شهیده هیچ اشتباهی ندارد یا اینکه تمام اعتقادات و سبک زندگی او مورد تأیید ماست.
چه اینکه شهدای گرانقدر زیادی را در جنگ ۸ ساله، در قضایای محور مقاومت و اساسا در تاریخ اسلام میشناسیم که اشتباهات زیادی را در زندگی شخصی خود داشتهاند اما دست آخر جانشان را فدای اسلام یا وطن کردند.
لذا روشن است که میتوان از یک شهید راه وطن یا اسلام تمجید کرد و شهادت او را الگو قرار داد اما با برخی انتخابها یا تفکرات او در طول دوران حیاتش موافق نبود.
و این دو قضیه هیچ منافاتی با یکدیگر در وادی عقلانیت و اسلام ندارد.
پس مشخص میشود که دفتر مقام معظم رهبری و یا رؤسای قوا اگر حمایتی از بانوان شهیده اما کمحجاب داشتهاند و تصویر آنها را منتشر کردهاند، این حمایت اولا شامل فلسفه اسلامی و عقلایی تفاوت بیحجاب و کمحجاب است و ثانیا این حمایت و تمجید، ضرورتی وطنی و اسلامی بوده است که نثار شهدای راه وطن و اسلام شده است.
گفتنیست مقام معظم رهبری در پاسخ به یک استفتا در همین زمینه میفرمایند: نشان دادن زنان کم حجاب یا در مراسم انقلابی و دینی اگر به منظور نشان دادن حمایت اقشار مختلف مردم از نظام اسلامی باشد و مفسده ای بر آن مترتب نباشد، اشکال ندارد.
یادآوری میشود که مشرق در سال ۱۴۰۱ طی گزارشی مفصّل با عنوان “جایگاه بانوان کمحجاب در نظام اسلامی” به تمایز مهم کمحجابی با بیحجابی پرداخته و از اقدامات خوب بانوان کمحجاب تمجید کرده بود.
مجددا تأکید میشود که اقدامات خوب و شهادت افراد حتی “بیحجاب” نیز شایسته تقدیر است اما در برونداد رسانهای مسئله طبعا تفاوتهایی وجود دارد.