ایده‌های سودآور برای تحول در بودجه ۱۴۰۵ پزشکیان
الویری گفته است: انتظار اینست که دولت در قبال نهادهای اینچنینی که در بودجه جا خوش کرده‌اند و ارقام بالایی هم می‌گیرند؛ شجاعانه اقدام کند، و در لایحه بودجه متوازنی که به مجلس می‌دهد بودجه بسیاری از این نهادها را حذف کند.
مرتضی الویری، از فعالان اصلاح‌طلب در بخشی از یک مصاحبه با خبرآنلاین درباره ماجرای انتقاد رئیس‌جمهور از تخصیص بودجه به برخی نهادهای کم‌کارکرد گفته است: باید به آقای پزشکیان گفت که اگر یک بیمار قلبی به او مراجعه کند آیا پزشک می‌نشیند و دست به همدردی می‌زند یا دست به عمل جراحی می‌زند؟
او می‌افزاید: انتظار از پزشکیان به عنوان رئیس‌جمهور این نیست که بیاید با مردم همدردی کند و بگوید که برخی ارگان‌ها هستند که پول می‌گیرند ولی خروجی ندارند. چون از طریق گفتار درمانی که مشکل حل نمی‌شود.
الویری گفته است: انتظار اینست که دولت در قبال نهادهای اینچنینی که در بودجه جا خوش کرده‌اند و ارقام بالایی هم می‌گیرند؛ شجاعانه اقدام کند، و در لایحه بودجه متوازنی که به مجلس می‌دهد بودجه بسیاری از این نهادها را حذف کند.
او با بیان اینکه بودجه این نهادها می‌تواند به جاهایی مثل بنیاد مستضعفان وصل شود تصریح می‌کند: متأسفانه بودجه بسیاری از این نهادها تلمبار شده روی بودجه دولت و نتیجه آن هم کسری بودجه و تورمی است که مردم دارند بار آن را تحمل می‌کنند.
*سخنان الویری درست است و عقلای مجلس نیز از آن حمایت می‌کنند.
درباره این ماجرا همچنین باید دانست که برخی نهادهای بودجه‌گیر هستند که حضور آنها در لایحه دولت اسیر تعارفات و مناسبات دهه ۶۰ است وگرنه در زمانه کنونی هیچ لزومی به تخصیص بودجه به این نهادها که کارنامه خاصی هم ندارند، نیست.
درباره حذف این نهادها لکن باید دو نکته مهم را دانست:
۱_ حمایت برخی اصلاح‌طلبان از این قضیه به دلیل بودجه‌فهمی یا دلسوزی برای کسری بودجه نیست بلکه به این دلیل است که قرار بوده نهادهای مذکور بعضا کارکردی در تضاد با خواسته‌های سیاسی یا ایدئولوژیک اصلاح‌طلبان داشته باشند.
تأکید می‌شود که بیش و پیش از این مخالفت سیاسی اما “کارنامه داشتن” اهمیت دارد. پر واضح آنکه نهادی که به اسم انقلاب از بودجه کشور ارتزاق کند و کارنامه خاصی نداشته باشد؛ در واقع به ضرر انقلاب و اسلام و ایران عمل می‌کند و منهای اینکه کدام جریان سیاسی منتقد یا موافق این نهاد است اما باید بودجه و فایده آن حتما مورد بازبینی قرار گیرد.
۲_ امر مهمتری در ماجرای لایحه بودجه وجود دارد که ربط آن با معیشت مردم بسیار بیشتر از بودجه چند نهاد است.
آن امر مهمتر نیز “میزان افزایش درآمد مالیاتی دولت در بودجه ۱۴۰۵” است.
مالیات از آنجا که اثرات پایدار تورمی دارد، در نتیجه تأثیرات زیادی را هم در قیمت‌های عمومی و معیشت کل مردم می‌گذارد.
این عدد که در طول ۳ سال دولت قبل شاهد صعود وحشتناکی بود و به همین دلیل رکورد تورم هم شکسته شد اما در سال اول دولت پزشکیان با کاهشی حدود ۱۰ درصدی مواجه شد.
یعنی دولت پزشکیان به میزان ۱۰ درصد کمتر از دولت قبل؛ درآمدهای مالیاتی خود را افزایش داد.
جالب آنکه در اثر همین رخداد نیز نرخ تورم بیش از ۴۰ درصدی دولت قبل در سال اول دولت پزشکیان تا حدود ۱۰ درصد کاهش یافت و وارد کانال ۳۰ درصد شد.
اکنون نیز یکی از مطالبات عقلانی از دولت و مجلس باید کاهش همچنان این درآمد در لایحه بودجه دولت باشد تا اثرات تورمی کمتر شود.
به سخن دیگر اینکه یک مطالبه‌گر عاقل و بودجه‌فهم در کنار تأکید بر رفتارهای عقلایی مثل تجدید نظر در بودجه نهادهایی که بودجه‌خوارند اما کارنامه ندارند؛ بر معقول شدن درآمدهای مالیاتی دولت در لایحه بودجه نیز اصرار می‌ورزد.
در اینجا لازم به توضیح است که دولت از مسیر عمل به این ۲ راهبرد (لغو بودجه نهادهای کم‌کارکرد و کاهش درآمد مالیاتی) انتفاع زیادی خواهد داشت. انتفاع مسیر اول که مشخص است. در مسیر دوم نیز به این دلیل که دولت خود یکی از بزرگترین مصرف‌کننده‌های اقتصاد در ایران است؛ پس از کاهش تورم؛ دولت نیز در کنار مردم از این قضیه منتفع خواهد بود.
همه باید بدانیم که اقتصاد یک کشور با “مطالبات درست و عاقلانه” مسیر صلاح و فلاح می‌پیماید و رفتارهای گزینشی و سیاسی و یا مطالبات غلط صرفا موجب عمق‌یافتن مشکلات می‌شود.