برآوردهای اولیه نشان می‌دهند تجاوز نظامی که رژیم صهیونیستی علیه ایران آغاز کرد و ۱۲ روز به طول انجامید، خزانه‌داری این رژیم را با هزینه‌ای بالغ بر ۲۲ میلیارد شیکل (حدود ۶.۵ میلیارد دلار) مواجه ساخته است. این عدد عظیم نشان‌دهنده فشار مالی مستقیم بر دولت اسرائیل است؛ از هزینه‌های نظامی و جبران خسارت‌ها گرفته تا بازسازی مراکز زیرساختی آسیب‌دیده.

میزانی که کسب‌وکارهای کوچک و متوسط خریدند

به موازات هزینه‌های مستقیم، فعالیت‌های اقتصادی کوچک و متوسط نیز قربانی این جنگ شدند؛ بسیاری از کسب‌وکارها مجبور به تعطیلی یا توقف فعالیت شدند. این خسارات ضمنی، ناشی از کاهش سرعت فعالیت‌های مالی و افت اعتماد سرمایه‌گذاران در بازار داخلی بود. در نهایت اقتصاد اسرائیل علائم رکود را پیش از موعد بروز داده و هزینه‌های عمومی سال ۲۰۲۵ را تحت فشار قرار داده است.

خروجی بودجه‌ای حساسی که اسرائیل را زیر فشار گذاشته

کارشناسان اسرائیلی هشدار داده‌اند اگر هزینه‌های نظامی ادامه یابد، کسری بودجه سال ۲۰۲۵ تشدید خواهد شد. در حالی که این جنگ در حال حاضر فشار زیادی بر منابع مالی دولت وارد کرده، ادامه آن می‌تواند موازنه اقتصادی اسرائیل را درهم بشکند. همچنین عدم قطعیت امنیتی، برنامه‌ریزی برای خدمات عمومی را مختل کرده و درآمدهای مالیاتی را کاهش داده است.

تقسیم هزینه‌های جنگ؛ نظامی، جبران، بازسازی و آسیب‌های نامشهود

حدود ۱۰ میلیارد شیکل (۳ میلیارد دلار) صرف هزینه نظامی شامل خرید مهمات، سامانه‌های ضد موشکی، سوخت هواپیما و فراخوان ذخیره شد.

نزدیک به ۵ میلیارد شیکل (۱.۵ میلیارد دلار) برای جبران خسارت کسب‌وکارها و حقوق کارگران و همراه با ۱۵ هزار آواره پرداخت شد.

پنج میلیارد شیکل دیگر جهت بازسازی ساختمان‌ها و زیرساخت‌های تخریب‌شده توسط حمله‌های ایرانی اختصاص یافت.

حدود ۲ میلیارد شیکل (۶۰۰ میلیون دلار) نیز مربوط به خساراتی بود که هنوز از سوی نهادهای دولتی گزارش نشده‌اند.

سیل مطالبات در صندوق مالیاتی اسرائیل

از آغاز جنگ، اداره مالیات اسرائیل تا کنون ۳۸۷۰۰ درخواست خسارت از طریق صندوق مالیات املاک دریافت کرده است؛ این رقم پیش‌بینی می‌شود به ۵۰ هزار طلب برسد. شکایات به شرح زیر بوده‌اند: ۳۰۸۰۹ مورد خسارت به ساختمان‌ها،‌ ۳۷۱۳ مورد خسارت به خودروها و ۴۰۸۵ مورد خسارت به محتویات و تجهیزات است.

بیشترین مطالبه‌گران در تل‌آویو (۲۴۹۳۲ مورد)، سپس اشکلون (۱۰۷۹۳)، عکا، طبریه و اورشلیم بوده‌اند. دولت تاکنون ۳۰ میلیون شیکل (۸.۶ میلیون دلار) به شهرداری‌ها برای حمایت از ۱۵۰۰۰ آواره شامل کمک نفر-۲ هزار شیکل (۶۰۰ دلار)، پرداخت کرده است.

رکود در کسب‌وکارهای کوچک؛ پیش‌بینی موج جدید تعطیلی‌ها

تا سال ۲۰۲۵، بسته شدن شرکت‌ها و کسب‌وکارها شدت خواهد گرفت. در سال ۲۰۲۴، ۳۷۴۰۰ شرکت جدید افتتاح شد در حالی که ۵۹۰۰۰ شرکت تعطیل شدند؛ خالص حدود منفی ۲۱۶۰۰ شرکت بود. این رقم پس از کاهش حدود ۱۹۰۰۰ شرکت در سال ۲۰۲۳ شتاب بیشتری دارد.

کارشناسان پیش‌بینی می‌کنند تعداد تعطیلی‌ها در ۲۰۲۵ از حد متوسط معمول (۴۰ تا ۴۲ هزار) فراتر رود و خطر رکود را افزایش دهد.

روند کسری بودجه؛ از ۴.۷٪ به ۴.۹٪ و حتی بیشتر

گزارش‌ها نشان می‌دهند کسری بودجه اسرائیل در اثر هزینه‌های جنگی از ۴.۷٪ به ۴.۹٪ در حال افزایش است. و احتمال دارد تا پایان سال از مرز ۶٪ نیز عبور کند؛ سطحی بی‌سابقه برای سال ۲۰۲۵. دستگاه‌های نظامی به دنبال افزایش ۴۰ میلیارد شیکل (۱۱.۸ میلیارد دلار) در بودجه خود هستند تا ذخایر نظامی و مهمات مصرف‌شده ترمیم شود.

نشانه‌ها؛ ضررهای اقتصادی پایدار و نیاز به کمک‌های خارجی

جنگ نسبتاً کوتاهی بود اما اثراتی بلندمدت بر اقتصاد اسرائیل برجای گذاشت؛ از کسری بودجه‌ تا کاهش رشد اقتصادی. تحلیل‌گران هشدار می‌دهند که این شرایط ممکن است نیاز به کمک‌های نظامی-اقتصادی جدید از آمریکا یا دیگر کشورهای هم‌پیمان ایجاد کند. ادامه درگیری‌ها در نوار غزه و کرانه باختری احتمال ادامه فشار مالی را بالا برده است.

بخش خصوصی در معرکه؛ زیان‌های جدی در رده‌های حساس اقتصاد

شرکت بیمه «کوفاس بی‌دی‌آی» خسارت حدود ۲۵ میلیارد شیکل (۷.۴ میلیارد دلار) را در بخش خصوصی تخمین زده است. کسب‌وکارهای کوچک و متوسط بیشترین آسیب را دیدند. فعالیت‌های ساخت‌وساز، رستوران‌ها، گردشگری و صنایع تفریحی به شدت مختل شدند؛ تعطیلی‌ها و محدودیت‌های رفت‌وآمد و حضور سربازان ذخیره سبب توقف مشاغل و کاهش درآمدها شد.

هشدار از «چشم‌انداز ابهام‌آلود اقتص اد اسرائیل»

هیلی یاکووی هندلزمان، خبرنگار روزنامه اسرائیل هیوم، اعلام کرده شاخص ریسک اقتصادی این کشور به ۶.۵۴ رسیده و وضعیت کسب‌وکارها شکننده شده است. این نشان می‌دهد مشکلات اقتصادی اسرائیل پیش از جنگ آغاز شده بود؛ اما درگیری اخیر، بحران را تشدید کرده است. وی هشدار داده: «با ادامه جنگ، سقوط اقتصادی، افزایش بیکاری و کاهش اعتماد بازار به اقتصاد اسرائیل شدت می‌گیرد.»

این گزارش نشان می‌دهد که رژیم اسرائیل از یک جنگ ۱۲ روزه اقتصادی، چه فشارهای شدیدی متحمل شده است: کسری بودجه بی‌سابقه، تعطیلی گسترده شرکت‌ها و کاهش شدید رشد اقتصادی.

منبع: فارس