زندگی و سیره سیاسی و سراسر مبارزه حضرت امام خمینی (ره) یک اتفاق ساده تاریخی از جنس رهبران و سلاطینی نیست که خوانش و تکرار آن ملال آور باشد. با هر بار مواجه شدن با شخصیت امام راحل می‌توان به شناخت کامل‌تری از ایشان رسید.

«تقویم روح‌الله» مجموعه‌ای است که در هر روز وقایع زندگی امام خمینی (ره) را بازخوانی می‌کند. اتفاقات تلخ و شیرینی که در زندگی امام راحل می‌افتد علاوه بر خوانش دوباره تاریخ انقلاب اسلامی و دفاع مقدس، فرصتی است مغتنم برای نزدیک شدن به مردی که بعد از ۱۴ قرن مسیر تاریخ را به سوی نور تغییر داد. حضرت امام خمینی (ره) خود به تنهایی یک ملت، یک امت، یک جریان پویا و یک تاریخ منحصربفرد است که مانند الماسی درخشان ابعاد مختلف و ناشناخته دارد.

در ادامه مصاحبه‌هایی که امام راحل در این روز و با رسانه‌های محتلف انجام شده را می‌خوانید:

با وجود شاه خیانت‌ها ادامه دارد

اِن. بی. سی: ‏‏‏‏این تظاهرات و اعتصابات و پیاده‌روی‌های اعتراض آمیز که در ایران انجام می‌شود، در جهت‏‎ ‎‏خدمت به چه اهدافی است؟ ‏‏
‏‏

امام خمینی: ‏‏باید از فریاد‌هایی که مردم می‌کشند اهدافشان را به دست آورد. همه فریاد می‌زنند که:‏‎ ‎‏ «آزادی، استقلال، حکومت اسلامی»، «مرگ بر سلطنت پهلوی» و... اینها اهداف آنان‏‎ ‎‏است. ‏

اِن. بی. سی: آیا هیچ شانس مصالح‌های را حضرت آیت‌الله با شاه امکانپذیر می‌دانند؟ ‏‏

امام خمینی: ‏‏خیر؛ شاه دیگر قابلیت مصالحه ندارد و جز اینکه برود هیچ چار‌ه‌ای نیست. ‏

اِن. بی. سی: بعضی از دوَل غربی ادعا می‌کنند که شاه بایستی بماند برای اینکه مخالفینْ برنامۀ مشخصی که بتوانند‏‎ ‎‏مملکت را اداره کنند، ندارند. نظر حضرتعالی چیست؟ ‏‏

امام خمینی: ‏‏این‌ها تبلیغات طرفداران شاه است که می‌خواهند مملکت در این هرج و مرجی که هست‏‎ ‎‏باقی باشد و شاه یک حکومت استبدادی غیر قانونی بر مردم بکند. ایران رجال برجسته و‏‎ ‎‏کارشناس‌های متعهد و مسئول دارد که ادارۀ مملکت را به عهده می‌گیرند ولی این‏‎ ‎‏ادار‌ه‌ای که شاه می‌کند که تمامش مبنی بر خیانت و خسارت ملت است، هیچ دردی را‏‎ ‎‏دوا نمی‌کند. اصولاً شاه در این سی و چند سال چه دردی را دوا کرده است؟ ‏

اِن. بی. سی: در صورت رفتن شاه، چه نقشی را حضرت آیت‌الله در حکومت آینده برای خود در نظر دارند؟ ‏‏

امام خمینی: ‏‏من برای خودم نقشی جز هدایت ملت و حکومت برعهده نمی‌گیرم. ‏

اِن. بی. سی: ‏‏نظر شما دربارۀ این ترس و نگرانی در میان آمریکایی‌ها که اگر شاه برود یا خلع شود، جریان نفت به‏‎ ‎‏غرب قطع خواهد شد چیست؟ ‏‏

امام خمینی: ‏‏این هم یکی از تبلیغات شاه و طرفداران اوست. ما با برقراری حکومت اسلامی، ‏‎ ‎
‎‏نمی‌خواهیم نفت را زیر زمین نگه داریم. برای ادارۀ کشور، ما احتیاج به پول نفت‏‎ ‎‏داریم. به هرکس که بخرد به طور عادلانه نفت را می‌فروشیم و درآمد حاصل از آن را ‏‎ ‎‏آنطور که صلاح ملت باشد به کار می‌اندازیم. لکن به طرزی که شاه عمل می‌کند که‏‎ ‎‏خیانت است، ما نمی‌خواهیم عمل کنیم. ‏

‏‏اِن. بی. سی: حضرتعالی از نفوذ خارجیان در ایران شکایت کرد‌ه‌اید. ممکن است بفرمایید که این‌ها از جانب چه‏‎ ‎‏کشور‌هایی هستند؟ ‏‏

امام خمینی: ‏‏در رأس آنها آمریکاست که نفوذ او در همۀ شئون کشور معلوم است. ملت ایران به واسطۀ‏‎ ‎‏اِعمال نفوذ آمریکاست که از حکومت و دولت آن تنفر دارد. دخالت آمریکا دیگر تقریباً‏‎ ‎‏بیواسطه است. من می‌ترسم که این دخالت‌ها منتهی به نگرانی ملت ایران از ملت آمریکا نیز‏‎ ‎‏بشود. باید ملت آمریکا دولت را وادار کند که در امور داخلی کشور ما دخالت نکند که‏‎ ‎‏موجب این همه نگرانی و ناآرامی شده است. ‏

اِن. بی. سی: ‏‏آیا حضرتعالی نگران این نیستید که شورش‌های اخیر و معضلات ایران به استقرار یک حکومت‏‎ ‎‏کمونیستی منجر شود؟ ‏‏

امام خمینی: ‏‏هرگز، در ایران همان طور که دیده می‌شود تمام اقشار، فریاد از اسلام و حکومت اسلامی‏‎ ‎‏می‌زنند. کمونیست اگر هم باشد، عدد بسیار قلیلی است که امکان هیچ فعالیت مؤثری‏‎ ‎‏برای آنها نیست. ما از این جهت هیچ اضطرابی نداریم. ‏

اِن. بی. سی: اخیراً حضرتعالی با بعضی از رهبران دیگر مخالف شاه ملاقات‌هایی داشته‌اید، نظیر سنجابی. آیا آنها هم‏‎ ‎‏با برنامه‌های شما موافق هستند؟ و توافق‌هایی در این زمینه وجود دارد؟ ‏‏

امام خمینی: ‏‏آن‌ها مطالبی را که ما گفتیم تصدیق کردند و با ما اظهار موافقت کردند. شخص ملی یا‏‎ ‎‏مذهبی در این مسائلی که ما طرح کردیم تردید نخواهد کرد مگر آنکه از عمال شاه باشد. ‏

اِن. بی. سی: حضرت آیت‌الله پیش بینی می‌کنند که در ماه آینده چه حوادثی در ایران اتفاق می‌افتد؟ ‏‏

امام خمینی: ‏‏تا شاه در ایران است و ابرقدرت‌ها برای نگهداری او تلاش می‌کنند، آدمکشی‌ها و حوادث‏‎ ‎‏اخیر در ایران ادامه دارد ولی اگر شاه برود و ملت قهرمان ایران خودش امور کشورش را‏‎ ‎‏به دست گیرد آرامش به ایران باز خواهد گشت و حکومت اسلامی تشکیل می‌شود و ‏‎ ‎ان شاءالله تمام امور به صلاح ملت جریان می‌یابد. ‏

اِن. بی. سی: ‏‏آیا حضرت آیت‌الله قصد دارند به ایران بازگردند؟ ‏‏

امام خمینی: ‏‏الان معلوم نیست با این اوضاع آشفته که به دست شاه انجام می‌گیرد و اخیراً به اوج خود‏‎ ‎‏رسیده است، لازم باشد به ایران بازگردم. بودن من در خارج که بتوانم فریاد ایرانیان‏‎ ‎‏مظلوم را به همۀ عالَم برسانم بهتر است. ولکن هر موقع که صلاح ملت باشد به ایران‏‎ ‎‏برمی‌گردم. ‏

اِن. بی. سی: آیا حضرت آیت‌الله هیچ گونه نگرانی یا ترسی از امنیت شخصی خود دارند؟ ‏‏

امام خمینی: ‏‏این‌ها مهم نیست و اشکالی ندارد. اصولاً اگر با کشتن من انقلاب به نتیجۀ کامل خود برسد، ‏‎ ‎‏چرا به چنین امری راضی نباشم؟ خون من از خون سایر ایرانیان رنگین‌تر نیست. در هر‏‎ ‎‏صورت خداوند، عالِم و حافظ است. ‏

مصاحبه با تلویزیون «ان. بی. سی» آمریکا ـ  ۲۰ آبان ۱۳۵۷ ـ نوفل لوشاتو 

سرنگونی پهلوی خواست ملت ایران است

القومی العربی: ‏‏آیا حرکت ایران دارای تشکیلات سیاسی است؟ ‏‏

امام خمینی: ‏‏این حرکت از متن جامعه و فطرت انسان‌ها برخاسته است و متکی به شخص یا اشخاصی‏‎ ‎‏نیست و از روحیۀ قوی و تشکیلات سیاسی آشنا با فهم مردم جامعۀ ایران، برخوردار‏‎ ‎‏است و این عامل، خود تضمین کنندۀ جایگزینی یک تشکیلات سیاسی نیرومند به‏‎ ‎‏جای رژیم شاه است. ‏

القومی العربی: تماس‌هایی که رهبران مخالفین با شما گرفته‌اند نتیجه اش مثبت بوده است یا منفی؟ ‏‏

امام خمینی: ‏‏ملت ایران خواسته‌های خود را که عبارت از سرنگونی سلطنت پهلوی و برچیده شدن‏‎ ‎‏نظام شاهنشاهی و برقراری حکومت اسلامی است، اعلام کرده است و من جمهوری‏‎ ‎‏اسلامی را به ملت ایران پیشنهاد کرده ام که بعد از سقوط شاه به آرای عمومی می‌گذاریم‏‎ ‎‏و هیچ گروه و شخصی نمی‌تواند با خواست ملت ایران، مخالفت کند و الاّ محکوم به‏‎ ‎‏نابودی است و رهبران مخالفین هم با آنچه من گفته ام موافقت کرده‌اند. ‏

القومی العربی: مشارکت فعال زنان در انقلاب چه معنایی دارد؟ ‏‏

امام خمینی: ‏‏زندان‌های شاه از زنان شیردل و شجاع مملو است. در تظاهرات خیابانی زنان ما، بچه های‏‎ ‎‏خردسال خود را به سینه فشرده، بدون ترس از تانک و توپ و مسلسل، به میدان مبارزه‏‎ ‎‏آمده‌اند. جلسات سیاسی‌ای که زنان در شهر‌های مختلف ایران، برپا می‌کنند کم نیست، ‏‎ ‎‏آنان نقش بسیار ارزند‌ه‌ای را در مبارزات ما ایفا کرده‌اند. مادران شجاع فرزندان اسلام، ‏‎ ‎‏خاطرۀ جانبازی و رشادت زنان قهرمان را در طول تاریخ زنده کرده‌اند. در چه تاریخی‏‎ ‎‏این چنین زنانی را سراغ دارید و در چه کشوری؟ ‏

القومی العربی: موضع شما نسبت به اعراب چیست؟ ‏‏

امام خمینی: ‏‏ما دست خود را به سوی کشور‌های عربی که به مبارزات خود علیه اسرائیل ادامه‏‎ ‎‏می‌دهند، دراز کرده و همیشه پشتیبان آنان در مقابل اسرائیل بود‌ه‌ایم. امید است ملت‌های‏‎ ‎‏عرب از مبارزات ملت ایران دفاع کنید. ‏

القومی العربی: قدرت‌هایی که امکان دارد پس از برچیدن رژیم، با آنان همکاری کنید کدام است؟ ‏‏

امام خمینی: ‏‏ما با کشور‌هایی همکاری می‌کنیم که از هم اکنون موضع خودشان را در مقابل شاه روشن‏‎ ‎‏کنند. ‏

القومی العربی: اقلیت‌های مذهبی در حکومت اسلامی دارای چه حقوقی هستند؟ ‏‏

امام خمینی: ‏‏تمام اقلیت‌های مذهبی در ایران برای اجرای آداب دینی و اجتماعی خود آزادند و‏‎ ‎‏حکومت اسلامی، خود را موظف می‌داند تا از حقوق و امنیت آنان دفاع کند و آنان هم‏‎ ‎‏مثل سایر مردم مسلمان ایران، ایرانی و محترم هستند. ‏

مصاحبه با مجله القومی العربی ـ ۲۰ آبان ۱۳۵۷ ـ نوفل لوشاتو‏

آنچه شاه مرتکب شده جنایت است

آبزرور: حضرت آیت‌الله اخیراً فرموده‌اند که امیدوارند بدون نیاز به جنگ مسلحانه مبارزات کنونی‏‎ ‎‏موفقیت‌آمیز باشد و هنوز وقت آن نرسیده که مردم اسلحه به دست بگیرند. آیا درجریانات اخیرکه ارتش‏‎ ‎‏قدرت را در دست گرفته، خطر یک جنگ داخلی افزایش پیدا نکرده؟ یا این خطر کاهش یافته است؟ ‏‏
‏‏امام خمینی: ‏‏اگر چه ارتش با شدت هرچه تمام‌تر وارد میدان شده است، لکن احتمال این هست که‏‎ ‎‏همین شدت عمل موجب نزدیکی پیروزی ملت باشد و با این شدت‌ها نمی‌شود یک ملت‏‎ ‎‏را که همۀ افرادش به پا خاسته‌اند ساکت کرد و امید فتح الآن بیشتر است. ‏

آبزرور: چه اشتباهاتی شاه مرتکب شده که باید هرچه زودتر برطرف شود؟ ‏‏

امام خمینی: ‏‏اشتباهات شاه یکی دو تا نیست تا بتوانیم الآن ذکر کنیم. لکن در جملۀ کلام اینکه از اول‏‎ ‎‏که شاه روی کار آمده است و سلسلۀ پهلوی به سلطنت رسیده‌اند قانونی نبوده است و بر‏‎ ‎‏خلاف نص قانون اساسی بوده است و تا کنون هم هرچه کرده‌اند خیانت و جنایت بوده‏‎ ‎‏است؛ بنابراین آنها باید بروند. شاه ما را به ورشکستگی سیاسی، اقتصادی، فرهنگی و‏‎ ‎‏نظامی کشانده است. آیا هر یک از اینها کافی نیست که ملت او را عزل کند؟! ‏

آبزرور: موضع و نظر حضرتعالی در مورد مدرنیزه کردن کشور چیست؟ ‏

امام خمینی: ‏‏این مسئله‌ای است که وقتی مملکت اسلامی تشکیل شد به دست کارشناسان باید انجام‏‎ ‎‏شود. البته نه به اسمی که شاه ادعا می‌کند. 

آبزرور: آیا مذاکرات شما با آقای سنجابی به عنوان رهبر جبهۀ ملی موفقیت‌آمیز بوده است؟ ‏

امام خمینی: ‏‏مطالبی که من گفتم آقای دکتر سنجابی قبول کردند و بنابراین بود که اعلام کنند. لکن‏‎ ‎‏الآن ایشان هم براساس آنچه اطلاع رسیده، گرفتار شده‌اند‏. ‏

مصاحبه با روزنامه انگلیسی آبزرور ـ ۲۰ آبان ۱۳۵۷ ـ نوفل لوشاتو ‏‏

بیت‌المقدس پاره تن اسلام

النهار: آیا به نظر حضرت آیت‌الله با روی کار آمدن دولت جدید نظامی در ایران و دستگیری هویدا، ‏‎ ‎‏تغییراتی در وضع ایران رخ خواهد داد؟ آیا این درگیری‌ها به یک جنگ داخلی منجر خواهد شد یا نه؟ ‏

امام خمینی: ‏‏آمدن دولت نظامی تأثیری در امور ندارد، بلکه نهضت را تشدید می‌کند و کار شاه را‏‎ ‎‏سخت‌تر می‌کند و رفتنش را نزدیک‌تر. گرفتن هویدا و امثال او که در دزدی و فساد، ‏‎ ‎‏شریک شاه بوده‌اند، برای فریب مردم است، اینها هم تأثیری ندارد‏.

النهار: آیا در نظر دارید مبارزۀ خود را به روش نبرد مسلحانه ارتقاء دهید؟ ‏‏

امام خمینی: ‏‏اکنون ما به همین ترتیب که ملت قیام کرده است، امیدواریم که قضایا حل شود و چنانچه‏‎ ‎‏حل نشود، در این امر تجدید نظر خواهیم کرد. ‏

النهار: تأیید مسکو و واشنگتن از رژیم شاه راچگونه تفسیر و تعبیر می‌کنید؟ ‏‏

امام خمینی: ‏‏معلوم است که اینها بهتر از شاه نوکری پیدا نمی‌کنند که استفاده شان را از ایران هر چه‏‎ ‎‏زیادتر کند و به ایران خیانت کرده و به آنان خدمت کند. در هر حال، آنها خدمتگزاری‏‎ ‎‏می‌خواهند و بهتر از شاه کسی نیست. ‏

النهار: نظر حضرت آیت‌الله در مورد جنبش فلسطین و مردم فلسطین به طور اعم و نسبت به بیت المقدس به‏‎ ‎‏طور اخص چیست؟ چه روابطی بین شما و سازمان آزادیبخش فلسطین وجود دارد؟ ‏‏

امام خمینی: ‏‏ما از سال‌های بسیار قبل، همیشه راجع به اسرائیل و غاصب بودن آن صحبت کرد‌ه‌ایم. ‏‎ ‎‏همیشه بنای ما این است که در کنار برادران فلسطینی خود بایستیم و هر وقت هم قدرت‏‎ ‎پیدا کنیم، همان طوری که آنها از حقشان دفاع می‌کنند، ما هم مثل برادر با آنها همدوش و‏‎ ‎‏همرزم خواهیم بود. بیت المقدس باید به مسلمین برگردد. اسرائیلی‌ها غاصبند. ‏‎ ‎‏مع الاسف، من نمی‌توانم دوَل عربی را بفهمم که علی رغم تعداد انبوه جمعیت و دارا‏‎ ‎‏بودن همه شکل امکانات مادی فراوان، نمی‌توانند حقوق و سرزمین‌های خود را‏‎ ‎‏بازگردانده، از وطن خود دفاع کنند و این از جهت اختلافاتی است که بین آنها وجود‏‎ ‎‏دارد و من امیدوارم که اختلافات را رفع کنند و حکومت‌ها به مسائل اسلامی توجه داشته‏‎ ‎‏باشند و به خواست خدا، این مادۀ سرطانی‏‎‎‏ را از سرزمین‌های خود قطع کنند. ‏

النهار: به نظر حضرت آیت‌الله چه کسانی در اخفای امام موسی صدر نقش داشته‌اند؟ آیا به نظر حضرتعالی، ‏‎ ‎‏امام موسی صدر هنوز زنده‌اند؟ آیا تصور می‌فرمایید که ایشان به لبنان برگردند یا خیر؟ بین شما و‏‎ ‎‏مجلس اعلای شیعه در لبنان، چه ارتباطی وجود دارد؟ ‏‏

امام خمینی: ‏‏راجع به اینکه ایشان را چه کسی مخفی کرده است، من اطلاعی ندارم. اما راجع به اینکه‏‎ ‎‏ایشان زنده‌اند و برگردند، امیدوارم که زنده باشند و برگردند. من به ایشان علاقه دارم و‏‎ ‎‏امیدوارم که به سلامت برگردند و کار خودشان را ادامه دهند. ‏

النهار: ماهیت حکومت جمهوری‌ای که مورد نظر حضرتعالی است چیست؟ و مشخصات آن چگونه‏‎ ‎‏است؟

امام خمینی: ‏‏ماهیت جمهوری اسلامی این است که با شرایطی که اسلام برای حکومت قرار داده‏‎ ‎‏است، با اتکا به آرای عمومی ملت، حکومت تشکیل شده و مجری احکام اسلام باشد. ‏

النهار: حضرت آیت‌الله، برای مسلمانان به طور اعم و مسلمانان لبنان و مردم فلسطین، بخصوص پس از وقایع‏‎ ‎‏اخیر لبنان، چه پیامی دارید؟ ‏‏

امام خمینی: ‏‏برای همۀ مسلمین، پیام من این است که با دارا بودن تمام امکانات و با جمعیت عظیمی که‏‎ ‎‏مسلمین دارند و با ممالک کثیری که تحت سلطه و قدرت آنهاست، آنها با هم اتحاد کنند. ‏‎ ‎‏اگر متحد شوند، هیچ یک از ابرقدرت‌ها، قدرت اینکه به آنها تجاوز کنند ندارند. تمام‏‎ ‎بدبختی‌های مسلمین برای این تفر‌قه‌ای است که بینشان هست. ملت‌های مسلم با هم اجتماع‏‎ ‎‏کنند و حکومت‌ها را الزام کنند به اینکه دست از تفرقه بردارند و دست از حمایت از منافع‏‎ ‎‏اجانب هم بردارند و، اما نسبت به لبنان، از اوضاع لبنان و ظلمی که بر مسلمانان آنجا‏‎ ‎‏می‌رود، شدیداً متأسفم و امیدوارم که خداوند آنان را تأیید کند و آنان را از زیر سلطۀ‏‎ ‎‏اجانب بخصوص آمریکا نجات دهد.